Dagtekst zondag 6 september

De wet is een schaduw van de toekomstige goede dingen. — Hebr. 10:1.

De wet beschermde specifiek degenen die zichzelf niet konden beschermen, zoals wezen, weduwen en vreemdelingen. Tegen de rechters in Israël was gezegd: ‘Je mag het recht van een vreemdeling die bij jullie woont of van een vaderloos kind niet verdraaien, en je mag het kleed van een weduwe niet als onderpand nemen’ (Deut. 24:17). Jehovah had liefdevolle persoonlijke aandacht voor de  zwaksten in de gemeenschap. En hij riep degenen die hen slecht behandelden ter verantwoording (Ex. 22:22-24). Jehovah wil dat degenen die hij een verantwoordelijke positie geeft liefdevolle aandacht hebben voor iedereen die onder hun zorg valt. Hij haat zedenmisdrijven en wil bescherming en gerechtigheid garanderen voor iedereen, vooral voor de meest kwetsbaren (Lev. 18:6-30). Als we ervan overtuigd zijn dat Jehovah ons rechtvaardig behandelt, groeit onze liefde voor hem. En als we van Jehovah en zijn rechtvaardige normen houden, motiveert dat ons om anderen lief te hebben en rechtvaardig te behandelen. w19.02 24, 25 ˚22-26

“Gaslighting” is een term die de laatste jaren in de mode is geraakt. De term is afgeleid van een Brits toneelstuk en werd later omgezet in een populaire Hollywood-film genaamd “Gaslight”. Dit is de definitie die ‘Psychology Today’ aan deze term geeft:

Gaslighting is een tactiek waarbij een persoon of entiteit, om meer macht te krijgen, een slachtoffer vraagtekens laat zetten bij de perceptie van hun realiteit. Het werkt veel beter dan u misschien zou denken. Iedereen is vatbaar voor gaslighting en het is daarnaast ook een veelgebruikte techniek van misbruikers, dictators, narcisten en sekteleiders. Het gebeurt langzaam, zodat het slachtoffer niet beseft hoe erg ze zijn gehersenspoeld. In de film Gaslight (1944) bijvoorbeeld, manipuleert een man zijn vrouw tot op het punt waarop ze begint te geloven dat ze gek wordt.

De reden dat het gaslighting wordt genoemd is omdat de manipulator geleidelijk aan de verlichting van gaslampen in hun huis dimde terwijl hij tegelijkertijd zijn vrouw deed inbeelden alsof het zich allemaal enkel in haar gedachten afspeelde en dat het allemaal niet echt gebeurde.

Wanneer we het bovenstaande in gedachten houden zouden we onszelf de vraag kunnen stellen: “Doet de Wachttoren-organisatie aan gaslighting ten aanzien van Jehovah’s Getuigen?” Laten we om antwoord te krijgen op deze vraag eens kijken naar wat Psychology Today omschrijft als “de 11 waarschuwingssignalen van gaslighting”.

1. Ze vertellen onverholen leugens.

Je weet dat iets een regelrechte leugen is, maar toch vertellen ze je deze leugen terwijl ze je tegelijkertijd met een strak gezicht blijven aankijken. Waarom zijn deze leugens zo onverholen? Omdat ze hiermee een precedent scheppen. Wanneer ze je eenmaal een regelrechte leugen hebben verteld, weet je daarna ook niet zeker meer of er ook maar iets van wat ze zeggen waar is. Je onzeker en onrustig houden is hier de doelstelling.

Stephen Lett is een meester-gaslighter. (Zie YouTube-filmpje) Hij wil je laten geloven dat “afvalligen” valse verhalen hebben verzonnen en leugens aan de pers hebben verkondigd. Hij wil je laten geloven dat er helemaal geen kindermisbruikprobleem bestaat. Hij wil je laten geloven dat de slachtoffers leugenaars zijn. Hij wil je doen geloven dat de miljoenen dollars die de Wachttoren-organisatie gedwongen is uit te betalen aan de slachtoffers allemaal verzonnen leugens zijn van de media. De harde werkelijkheid laat ons zien dat er de afgelopen decennia enkele tienduizenden kinderen van Jehovah’s Getuigen seksueel zijn misbruikt door naaste leden uit de gemeenten. Zijn deze kinderen dan allemaal leugenaars? Steeds meer wetshandhavingsinstanties over de hele wereld worden zich er langzamerhand van bewust dat het Wachttorengenootschap een enorm pedofielenprobleem heeft dat consequent onder de pet wordt gehouden.

 2. Ze ontkennen dat ze iets ooit hebben gezegd, ook al heb je bewijs van het tegendeel.

Je weet zeker dat ze zeiden dat ze iets zouden doen; je weet zeker dat je het hebt gehoord, maar ze ontkennen het keer op keer. Je begint hierdoor je eigen realiteit in twijfel te trekken – ‘misschien zouden ze dat toch nooit hebben gezegd’. En hoe vaker ze dit doen, hoe meer je je realiteit in twijfel begint te trekken en je vervolgens de door hun voorgestelde realiteit begint te accepteren als de waarheid.

Er kunnen talloze voorbeelden worden genoemd. We zullen er hier 1 noemen: Het Wachttorengenootschap beweert dat ze Jehovah’s Getuigen er nooit van hebben weerhouden om seksueel misbruik aan te geven bij de politie. Dat is een regelrechte leugen. Als ouderling was ik zelf jaren geleden persoonlijk betrokken bij twee gevallen van misbruik waarbij de advocaten van het Wachttorengenootschap strikte bevelen uitvaardigden dat er geen aangifte mocht worden gedaan van het misdrijf. In één geval vroeg ik om een ​​ontmoeting met de bezoekende kring- en districtsopzieners om tegen dit beleid te protesteren en ik kreeg vervolgens te horen van de districtsopziener dat ze met hun handen en voeten gebonden waren. U kunt het bovenstaande voorbeeld vermenigvuldigen met duizenden soortgelijke gevallen. Enkel het feit dat de juridische afdeling van Bethel pas onlangs heeft besloten om hun beleid aan te passen zodat politieaangifte mogelijk wordt gemaakt, vormt tegelijk ook het bewijs dat ze schuldig zijn aan het beleidsmatig dwingen van Jehovah’s Getuigen om misdaden tegen kinderen in het verleden niet te melden bij de politie.

De Wachttoren-organisatie is al vele jaren bekend met gaslighting. Wanneer we terugdenken aan het fiasco van 1975 waarbij honderdduizenden Jehovah’s Getuigen tot struikelen waren gebracht, werd er op 15 maart 1980 een artikel gepubliceerd waarin het Wachttorengenootschap de hele ontstane ophef erkende. Echter, in plaats van dat het Wachttorengenootschap verantwoordelijkheid nam voor wat er was gebeurd, legden ze de schuld neer bij degenen die zich hebben laten meeslepen met de hype. Dit citaat uit een eerdere publicatie staat in de 6de paragraaf:

“Mocht iemand teleurgesteld zijn omdat hij deze redenatie niet heeft gevolgd, dan dient hij zich er nu op te concentreren zijn zienswijze te herzien, terwijl hij beseft dat niet het woord van God in gebreke is gebleven of hem heeft misleid en teleurstelling heeft gebracht, maar dat zijn eigen inzicht op verkeerde gronden was gebaseerd.” Door het woordje „iemand” te gebruiken, bedoelde De Wachttoren allen onder Jehovah’s Getuigen die waren teleurgesteld, dus ook degenen die te maken hebben met het publiceren van de inlichtingen die ertoe hebben bijgedragen dat de verwachtingen rondom die datum werden opgebouwd.”

“Zijn eigen inzicht”? Nee, het was niet de Bijbel of God, en het was al helemaal niet het Wachttorengenootschap die u misleidde. Het lag aan uw eigen inzicht welke was gebaseerd op verkeerde gronden. Waar kwamen deze valse verwachtingen dan vandaan? Deze gekweekte valse verwachtingen waren afkomstig van personen die waren betrokken bij de publicatie van de informatie. Zij waren slechts onschuldige omstanders en zij waren net zoals u ook diep teleurgesteld. Het Besturende Lichaam zelf had in deze hele kwestie geen enkele fout gemaakt. Het lag allemaal aan diegenen die geloof stelden in wat hen werd onderwezen en die hun ‘zienswijze hadden moeten herzien’. Iemand zou het bovenstaande voorbeeld eens moeten indienen bij ‘Psychology Today’ als een klassiek schoolvoorbeeld van gaslighting.

3. Ze gebruiken wat je na aan het hart ligt en wat je dierbaar is als munitie.

Ze weten maar al te goed hoe belangrijk uw kinderen voor u zijn en ze weten hoe belangrijk uw identiteit voor u is. Dit zou dus heel goed een van de eerste dingen kunnen zijn waar ze hun pijlen op zullen richten. Wanneer u kinderen heeft, vertellen ze u dat u die kinderen eigenlijk niet had mogen krijgen. Ze zullen u vertellen dat u een waardig persoon zou zijn geweest indien u niet zou beschikken over een lange lijst aan negatieve eigenschappen. Ze vallen het fundament aan van uw bestaan.

Er zouden boeken kunnen worden geschreven over hoe het Wachttorengenootschap de kudde manipuleert. Feit is dat veel ex-Jehovah’s Getuigen hier ook boeken over hebben geschreven. Er heerst ook veel verbolgenheid als gevolg van het feit dat de Wachttoren-organisatie onder hun volgers altijd actief zaken heeft ontmoedigd zoals het volgen van hoger onderwijs, het krijgen van kinderen en het nastreven van een wereldse carrière. Maar bovenal gebruikt het Wachttorengenootschap ook onze persoonlijke relatie met Jehovah om ons te ‘gaslighten’. In de video beweerde Stephen Lett van het Besturend Lichaam bijvoorbeeld dat niemand kinderen zo goed beschermt zoals ‘Jehovah’s organisatie’ dit doet. De bovenstaande dagtekst gebruikt dezelfde gaslighting-techniek, waar staat geschreven: “Als we ervan overtuigd zijn dat Jehovah ons rechtvaardig behandelt, groeit onze liefde voor hem. En als we van Jehovah en zijn rechtvaardige normen houden, motiveert dat ons om anderen lief te hebben en rechtvaardig te behandelen.”

De implicatie is hier dat u onmogelijk onrechtvaardig kunt worden behandeld door de ouderlingen of door de vorsten van Bethel, simpelweg omdat het Jehovah’s organisatie is. Indien u toch een probleem heeft met de organisatie, dan ligt de fout onomstotelijk bij uzelf. Het komt er dan op neer dat u simpelweg niet van God houdt en dat u zijn rechtvaardige maatstaven niet wilt accepteren.

In dit specifieke geval kan de gaslighting gemakkelijk teniet worden gedaan wanneer we redeneren op basis van de Schrift. Het klopt dat God van de Israëlitische rechters eiste dat ze de weduwen of de vaderloze jongen (de meest kwetsbaren) niet moesten onderdrukken, zoals het Wachttorengenootschap ook erkent. Maar volgden de Israëlieten Gods wet daarin ook op strikte wijze? Nee, dat zeker niet. Dat zou absoluut duidelijk moeten zijn. In het eerste hoofdstuk van Jesaja zei de Rechter over hen: “Je leiders zijn opstandig, ze zijn handlangers van dieven. Allemaal houden ze van steekpenningen, ze zijn uit op geschenken. Vaderloze kinderen doen ze geen recht en de zaak van de weduwe bereikt hen niet.“ (Jes 1:23)

Het feit dat het Wachttorengenootschap slechts beweert Jehovah te kennen en slechts beweert te zijn aangesteld om het toezicht te houden op de kudde, wil nog niet zeggen dat zij Gods wet daarom ook meteen rechtvaardig toepassen. Ze veroordelen zichzelf door te suggereren dat de Israëlieten getrouw de Wet gehoorzaamden die hen was gegeven.

4. Ze putten je geleidelijk aan uit.

Dit is een van de meest verraderlijke aspecten van gaslighting – het gebeurt geleidelijk, naar verloop van tijd. Een leugentje hier, een leugentje daar, af en toe een valse bewering … en dan begint het zich op te stapelen. Zelfs de meest intelligente, meest zelfbewuste mensen kunnen vatbaar zijn voor gaslighting omdat het zo ontzettend effectief is. Het komt overeen met de analogie van de ‘kikker in de kookpan’: De temperatuur in de pan wordt langzaamaan steeds meer opgevoerd, zodat de kikker nooit beseft wat er met hem gebeurt.

Hoe waar is het, dat het Wachttorengenootschap mensen na verloop van tijd uitput. Het is daarom ook niet verwonderlijk dat honderdduizenden en misschien wel miljoenen Jehovah’s Getuigen gedurende de afgelopen decennia uit de organisatie zijn vertrokken of inactief zijn geworden. Er kunnen hier zoveel voorbeelden van worden gegeven. Ik zal er een aantal geven. Zoals alle Jehovah’s Getuigen heel goed weten, is 1914 de hoeksteen van het fundament van de organisatie. In de loop van de decennia heeft het Wachttorengenootschap geleidelijk aan verschillende overtuigingen in de prullenbak gegooid die oorspronkelijk werden verbonden aan 1914, zonder dat ze de doctrine zelf hebben losgelaten. Het Wachttorengenootschap beweerde bijvoorbeeld altijd dat de grote verdrukking tijdens de Eerste Wereldoorlog was begonnen en dat God de dagen van de Eerste Wereldoorlog had verkort. Die overtuiging bleef tot 1970 gehandhaafd en werd daarna geschrapt. Nog een ander voorbeeld: Het Wachttorengenootschap beweerde altijd dat de natiën in angst verkeerden zonder dat ze een uitweg wisten en dat de mensen flauwvielen van angst, zoals Jezus had voorzegd. Echter zou dit nu ineens niet meer het geval zijn. Het is allemaal toch nog niet vervuld. Toch beweert de Wachttoren-organisatie dat alle dingen die Jezus voorspelde op dit moment aantoonbaar bezig zijn uit te komen. Het Wachttorengenootschap beweerde vroeger altijd dat het scheiden van de schapen en de bokken al plaatsvindt. 25 jaar geleden werd die overtuiging echter ook losgelaten.

Jezus zei dat deze generatie niet voorbij zal gaan voordat alle dingen die hij had voorzegd, zijn vervuld. Aangezien de generatie die in 1914 leefde al lang geleden is overleden, besloot het Besturende Lichaam in plaats van alles dat met 1914 te maken heeft te schrappen, om met de meest absurde verklaring ooit op de proppen te komen, namelijk “de fabel van de overlappende generatie”. (Zie YouTube-video) De implicatie is dat u zelf niet bevoegd bent om te bepalen wat Jezus bedoelde met ‘een generatie’. Jehovah’s Getuigen worden ertoe bewogen om hun eigen gezonde verstand en intellect in twijfel te trekken.

5. Hun daden komen niet overeen met hun woorden.

Als je te maken hebt met een persoon of entiteit die doet aan gaslighting, kijk dan naar wat ze doen in plaats van naar wat ze zeggen. Wat ze zeggen betekent niets; het zijn enkel woorden. Wat ze doen, daar ligt het probleem.

Ik zou een boek kunnen schrijven over de hypocrisie van de Wachttoren-organisatie. Feitelijk heb ik dit ook gedaan. (Zie: Jehovah zelf is koning geworden) Hier volgt nog een voorbeeld. Het Wachttorengenootschap heeft Jehovah’s Getuigen uitgesloten, louter omdat ze lid waren van de YMCA, aangezien het een “christelijke” organisatie is. Ondanks dat harde beleid is het Wachttorengenootschap toch een 10-jarig politiek partnerschap aangegaan met de Verenigde Naties, waardoor het Genootschap de verplichting was aangegaan om propaganda te verspreiden namens de organisatie waarover het onderwijst dat dit het scharlakenrode beest van Openbaring is. En mocht iemand het toch in z’n hoofd halen om hier in het openbaar iets over te zeggen ten aanzien van de huichelarij en de geestelijke hoererij van het Wachttorengenootschap dan zul je worden gestraft en worden gebrandmerkt als een afvallige. Wanneer we het toch over gaslighting hebben…

6. Ze maken gebruik van positieve aanmoediging om je in verwarring te brengen.

Deze persoon of entiteit die bezig is om je stelselmatig af te breken en je probeert ervan te overtuigen dat je geen waarde hebt, prijst je nu voor iets dat je hebt gedaan. Dit voegt een extra gevoel van onbehagen toe. Je denkt dan: “Misschien zijn ze toch niet zo slecht.” Ja, dat zijn ze wel. Dit is een berekende poging om je in het gareel te houden – en nogmaals, om je eigen realiteit in twijfel te laten trekken. Kijk ook eens naar datgene waarvoor je werd geprezen; het betreft hoogstwaarschijnlijk iets dat de gaslighter zelf heeft gediend.

Sinds de introductie van JW Broadcast een paar jaar geleden gebruikt het Wachttorengenootschap dat medium vaak om de dierbare broeders en zusters te verzekeren dat iedereen binnen Bethel heel veel van hen houdt – maar bovenal dat het Besturende Lichaam zielsveel van hen houdt. Men zou zich hier kunnen afvragen of ze de raad van de apostel aan het toepassen zijn, om niet lief te hebben doormiddel van woorden of met de tong, maar juist doormiddel van daden. Ook dit blijkt niet het geval te zijn. Terwijl het Wachttorengenootschap beweert dat ze de broeders innig liefhebben, berooft het aan de andere kant hele gemeenten door hun koninkrijkszalen onder hen vandaan te verkopen en de dierbare broeders die hun koninkrijkszalen hebben gebouwd en betaald worden keihard hun zaal uitgezet alsof het niets is. En heeft u daar problemen mee? Dan loopt u niet mee in de pas met Jehovah’s voorwaarts marcherende, theocratische organisatie.

7. Ze weten dat verwarring ervoor zorgt dat mensen verzwakken.

Gaslighters weten heel goed dat mensen graag een gevoel van stabiliteit en regelmaat hebben. Het is hun doel om deze balans te verstoren door je constant aan alles te laten twijfelen. De natuurlijke neiging van mensen is om naar de persoon of entiteit op te kijken die ervoor kan zorgen dat je je stabieler voelt – en dat is nou net toevallig ook de gaslighter.

De COVID-pandemie heeft de Wachttoren-organisatie de perfecte gelegenheid gegeven om de gaslamp te dimmen terwijl tegelijkertijd wordt beweerd dat het licht juist alleen maar feller is gaan branden. Het Wachttorengenootschap beweerde al zeer snel dat de pandemie slechts een voortzetting is van wat al in 1918 begon met de Spaanse griep. In feite zeggen ze: ‘Kijk, we hadden alweer gelijk. Blijf vertrouwen in ons stellen want wij zijn degenen die levensreddende instructies verstrekken.’

De lockdown, die oorspronkelijk werd gepresenteerd als een tijdelijke maatregel die slechts drie weken zou duren om de verspreiding van het virus tegen te gaan, gaat nu al maanden lang onverminderd door. Het Wachttorengenootschap heeft maar al te ijverig gehoor gegeven aan de autoriteiten door koninkrijkszalen te sluiten en door de openbare bediening op te schorten. Maar nu, na vijf lange maanden, zijn de door de overheid opgelegde lockdowns versoepeld.

Gezien het feit dat het bij Jehovah’s Getuigen altijd is ingeprent dat prediken een uiterst belangrijk, levensreddend werk is, een rechtstreeks gebod van de Heer van hemel en aarde, mogen we verwachten dat het wereldwijde werk zo snel mogelijk weer zou worden hervat, vooral omdat miljoenen mensen op dit moment thuis zitten die dat normaal gesproken niet zouden zijn. Echter doet dat er allemaal schijnbaar niet toe. Het Besturende Lichaam beweert gewoon dat het simpelweg te riskant is. Dit ondanks het feit dat de CDC (Amerikaanse RIVM) onlangs meldde dat minder dan 10% van de dodelijke slachtoffers te wijten was aan COVID. Verreweg de meeste sterfgevallen vonden plaats onder hoogbejaarden en mensen met meerdere onderliggende gezondheidsproblemen. Het blijkt dat COVID lang niet zo dodelijk is als we zijn doen geloven.

Terwijl het Wachttorengenootschap altijd heeft onderwezen dat het prediken van het goede nieuws en het onderwijzen van mensen over de Bijbel juist een demonstratie van liefde was, worden Jehovah’s Getuigen op dit moment “ge-gaslight” door hen te laten geloven dat juist het niet prediken een daad van liefde is die levensreddend is! En indien Jehovah’s Getuigen niet verward zijn geraakt door deze draai van 180 graden, dan zijn ze blijkbaar onvoldoende bij de les.

8. Ze projecteren.

Ze zijn bijvoorbeeld een drugsgebruiker of bedrieger, echter beschuldigen ze juist jou daar constant van. Dit wordt zo vaak richting jou gedaan dat je op een gegeven moment begint te proberen om jezelf te verdedigen waardoor je aandacht wordt afgeleid van het eigen gedrag van de gaslighter.

Er zitten te weinig uren in een dag en daarnaast bevat deze korte column te weinig ruimte om hier dieper op in te gaan, maar het volstaat om te zeggen dat het Besturende Lichaam zorgvuldig een beschermende muur om zichzelf heen heeft gebouwd, zodat elke Jehovah’s Getuige die hun schaamteloze huichelarij afkeurt, onmiddellijk wordt gestraft, ofwel doormiddel van uitsluiting of doormiddel van een openbare bestraffing of verlies van voorrechten binnen de gemeente. Iedereen die het aandurft om hen te ontmaskeren, wordt direct gebrandmerkt als een afvallige en tegenstander van Jehovah, terwijl in werkelijkheid de geloofsafval juist van bovenaf afkomstig is.

9. Ze proberen mensen tegen je op te zetten.

Gaslighters zijn meesters in het manipuleren en in het vinden van mensen waarvan ze weten dat ze hen hoe dan ook zullen bijstaan ongeacht wat er gebeurt. Vervolgens zullen ze deze mensen gebruiken om tegen jou in te zetten. Ze zullen opmerkingen maken zoals: “Deze persoon weet ook dat je niet gelijk hebt” of “Deze persoon weet ook dat jij nutteloos bent.” Houd er echter wel rekening mee dat dit niet betekent dat deze mensen deze dingen ook daadwerkelijk hebben gezegd. Een gaslighter is een constante leugenaar. Wanneer de gaslighter deze tactiek gebruikt, heb je het gevoel dat je niet meer weet wie je nou moet vertrouwen of tot wie je je moet wenden  – en dat leidt je meteen weer terug naar de gaslighter. En dat is nou precies wat ze willen bereiken: isolatie geeft hen meer controle.

Een religie zoals die van Jehovah’s Getuigen is kant-en-klaar voor gaslighters om hun werk te kunnen doen. De Bijbel zegt tenslotte dat we geen deel van de wereld zouden moeten zijn. Slechte omgang loert overal om de hoek. Satan bevindt zich daar buiten terwijl hij als een brullende leeuw aan het jagen is op slachtoffers. Jehovah’s organisatie is daarentegen een geestelijk paradijs. Het is de enige plaats waar men kan genieten van geestelijke veiligheid. En nee, u bent absoluut niet in staat om de Bijbel in uw eentje te kunnen begrijpen. Alleen de getrouwe slaaf beschikt als enige over de juiste kennis en het juiste inzicht. Geen enkele door afvalligen beheerde website, zoals e-watchman, is daarom betrouwbaar.

10. Ze vertellen jou of anderen dat je gek bent.

Dit is een van de meest effectieve middelen die een gaslighter tot zijn beschikking heeft omdat het oneerbiedig en afwijzend is. De gaslighter is zich er zeer van bewust dat wanneer andere mensen beginnen te twijfelen aan jouw gezonde verstand, mensen je niet zullen geloven wanneer je tegen anderen vertelt dat de gaslighter verkeerd bezig is of dat hij onbeheerst is. Het is daarom ook een meesterlijke techniek.

Puntje 10 is niet echt van toepassing, hoewel, zoals hierboven vermeld, het Wachttorengenootschap zeker impliceert dat als je ze niet expliciet vertrouwt, je misschien wel eens een geestelijk zieke afvallige zou kunnen zijn.

11. Ze vertellen je dat alle anderen leugenaars zijn.

Door jou wijs te maken dat alle anderen (je familie, de media) leugenaars zijn, zorgt dit er alweer voor dat je begint te twijfelen aan je eigen realiteit. Je hebt nog nooit iemand gekend die het lef heeft gehad om dit te doen, dus moeten ze je wel de waarheid vertellen, toch? Nee, absoluut niet! Het is een manipulatietechniek. Het zorgt ervoor dat mensen zich tot de gaslighter wenden voor de ‘juiste’ informatie – wat helemaal geen juiste informatie is.

Stephen Lett van het Besturend Lichaam verwoordde dit het beste. Hij zei in de video over de beschuldigingen omtrent het seksuele kindermisbruik: “Het zijn allemaal leugens van afvalligen”.

Natuurlijk kan Jehovah onmogelijk worden ge-gaslight. Hij kan niet worden bedrogen of misleid. Hij doorziet alles. Dat is ook de reden waarom God al lang geleden de gaslighters op profetische wijze aan de kaak stelde en tot hen zei: “Wee degenen die zeggen dat goed slecht is en slecht goed, die duisternis vervangen door licht en licht door duisternis, die bitter vervangen door zoet en zoet door bitter! Wee degenen die wijs zijn in hun eigen ogen en die naar hun eigen mening (getrouw en beleidvol) verstandig zijn!“ (Jesaja 5: 20-21)